Lãi suất là một trong những chỉ số kinh tế vĩ mô quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh, đầu tư và tiêu dùng của nền kinh tế. Diễn biến lãi suất 6 tháng cuối năm 2025 tại Việt Nam là một chủ đề được quan tâm rộng rãi, đòi hỏi sự phân tích kỹ lưỡng dựa trên bối cảnh kinh tế trong nước và quốc tế.

Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích các yếu tố tác động và dự báo xu hướng lãi suất 6 tháng cuối năm 2025 tại Việt Nam.

1. Bối cảnh kinh tế vĩ mô và các yếu tố tác động:

Để dự báo chính xác diễn biến lãi suất, cần xem xét các yếu tố then chốt sau:

  - Tăng trưởng kinh tế (GDP): Tăng trưởng GDP mạnh mẽ thường đi kèm với nhu cầu tín dụng cao, tạo áp lực tăng lãi suất. Tuy nhiên, nếu tăng trưởng quá nóng, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể sử dụng công cụ lãi suất để kiềm chế lạm phát. Dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 của Việt Nam vẫn duy trì ở mức cao cho thấy nhu cầu vốn cho đầu tư và sản xuất kinh doanh tiếp tục tăng.

  - Lạm phát: Lạm phát là yếu tố hàng đầu chi phối chính sách lãi suất của NHNN. Nếu lạm phát vượt mục tiêu, NHNN buộc phải tăng lãi suất điều hành để giảm áp lực lên giá cả. Ngược lại, khi lạm phát được kiểm soát tốt, NHNN có thể duy trì hoặc thậm chí giảm lãi suất để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Tình hình lạm phát toàn cầu năm 2025 vẫn còn nhiều bất ổn do tác động từ các yếu tố chính trị tạo áp lực lên lạm phát trong nước.

  - Chính sách tiền tệ của NHNN: NHNN đóng vai trò trung tâm trong việc điều hành lãi suất thông qua các công cụ như: Lãi suất tái cấp vốn, lãi suất tái chiết khấu, tỷ lệ dự trữ bắt buộc và nghiệp vụ thị trường mở. Chính sách tiền tệ linh hoạt, thận trọng của NHNN nhằm ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng là yếu tố quyết định đến xu hướng lãi suất.

  - Tỷ giá hối đoái: Tỷ giá VND/USD ổn định là điều kiện quan trọng để NHNN kiểm soát lạm phát và duy trì mặt bằng lãi suất hợp lý. Áp lực mất giá VND có thể khiến NHNN phải tăng lãi suất để bảo vệ giá trị đồng tiền. Tuy nhiên, NHNN cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng để tránh tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế.

  - Thanh khoản hệ thống ngân hàng: Tình trạng thanh khoản dồi dào trong hệ thống ngân hàng sẽ tạo điều kiện để các ngân hàng thương mại giảm lãi suất cho vay góp phần hỗ trợ cho các doanh nghiệp. Ngược lại nếu tính thanh khoản eo hẹp thì có thể sẽ đẩy lãi suất lên cao.

  - Diễn biến lãi suất toàn cầu: Các quyết định về lãi suất của các ngân hàng trung ương lớn như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) và Ngân hàng trung ương Châu Âu (ECB) có ảnh hưởng đáng kể đến dòng vốn quốc tế và chính sách tiền tệ của các nước đang phát triển như Việt Nam. Nếu FED tiếp tục tăng lãi suất, NHNN có thể phải điều chỉnh lãi suất để duy trì sức hấp dẫn của đồng Việt Nam. Nếu FED giảm lãi suất thì tạo điều kiện cho NHNN hạ lãi suất điều hành.

  - Đầu tư từ Trung Quốc: Việc Trung Quốc đẩy mạnh dòng vốn đầu tư vào Việt Nam dẫn đến làm tăng mạnh dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, từ đó làm tăng cung tiền và ảnh hưởng đến lãi suất tại Việt Nam.

2. Dự báo xu hướng lãi suất 6 tháng cuối năm 2025:

Dựa trên phân tích các yếu tố trên, có thể đưa ra một số kịch bản dự báo về xu hướng lãi suất 6 tháng cuối năm 2025 như sau:

  - Kịch bản 1: (Khả năng xảy ra cao): Lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng GDP ổn định, tỷ giá VND/USD ít biến động lớn. Trong kịch bản này, NHNN có thể duy trì mặt bằng lãi suất điều hành như hiện tại hoặc điều chỉnh giảm nhẹ để hỗ trợ doanh nghiệp. Lãi suất cho vay bình quân có thể dao động trong khoảng 6-8% tùy thuộc vào ngành nghề và mức độ rủi ro của khách hàng.

  - Kịch bản 2: (Khả năng xảy ra trung bình): Lạm phát tăng lên do giá nguyên vật liệu thế giới tăng cao và áp lực từ tỷ giá. NHNN có thể phải tăng lãi suất điều hành để kiềm chế lạm phát. Lãi suất cho vay có thể tăng lên 8-10%, gây khó khăn cho doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

- Kịch bản 3: (Khả năng xảy ra thấp): Kinh tế thế giới suy thoái, dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam giảm mạnh, tỷ giá VND/USD biến động mạnh. Trong kịch bản này, NHNN có thể phải can thiệp mạnh mẽ vào thị trường ngoại hối và tăng lãi suất đáng kể để ổn định tình hình. Lãi suất cho vay có thể tăng vọt lên 10-12%, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh tế.

3. Kết luận:

  - Khi lãi suất tăng nhẹ, người vay sẽ chịu những tác động nhất định, dù ở các khía cạnh khác nhau: Thách thức lãi suất tăng sẽ làm tăng chi phí đi vay đối với các khoản vay mới. Điều này có thể làm giảm khả năng tiếp cận vốn của một số đối tượng, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

  - Đối với doanh nghiệp, cần chủ động quản lý rủi ro lãi suất bằng cách: Đa dạng hóa nguồn vốn, không phụ thuộc quá nhiều vào một kênh tín dụng duy nhất. Sử dụng các công cụ phòng ngừa rủi ro lãi suất. Xây dựng kế hoạch kinh doanh thận trọng, tính toán kỹ các yếu tố đầu vào, đặc biệt là chi phí vốn, để đảm bảo hiệu quả trong hoạt động kinh doanh.

Diễn biến lãi suất 6 tháng cuối năm 2025 tại Việt Nam phụ thuộc vào nhiều yếu tố phức tạp, đòi hỏi sự phân tích sâu sắc và dự báo chính xác. Với sự điều hành linh hoạt, hiệu quả của NHNN, cùng với sự chủ động của doanh nghiệp trong việc quản lý rủi ro, hy vọng nền kinh tế Việt Nam sẽ vượt qua những thách thức và duy trì được đà tăng trưởng ổn định./.