Kiểm kê khí nhà kính (KNK) được xem là đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi và hiện thực hoá mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) của Việt Nam vào năm 2050 - mục tiêu cam kết của Việt Nam tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc năm 2021 (COP26). Theo đó, từ năm 2025, doanh nghiệp sẽ bắt buộc phải thực hiện kiểm kê KNK theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước.

Kiểm kê KNK là gì?

Theo Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 07/01/2022 của Chính phủ quy định về việc “Quy định giảm nhẹ phát thải KNK và bảo vệ tầng ô-dôn”: “Kiểm kê KNK là hoạt động thu thập thông tin, số liệu về các nguồn phát thải KNK, tính toán lượng phát thải KNK, hấp thụ KNK trong một phạm vi xác định và trong một năm cụ thể theo phương pháp và quy trình do cơ quan có thẩm quyền ban hành”. Việc kiểm kê phát thải KNK chính là bước đi đầu tiên cũng là nền tảng giúp cho doanh nghiệp xây dựng được lộ trình để cắt giảm, phát thải KNK. Từ đó, xác định được chính xác nguồn lực đầu tư cho các nguồn năng lượng mới, năng lượng tái tạo, đầu tư cho công nghệ mới.

Theo các Nghị định và Thông tư số về Kiểm kê KNK:

Thực hiện các quy định của pháp luật về kiểm kê KNK theo Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14;

Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 07/01/2022 của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải KNK và bảo vệ tầng ô-dôn;

Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Bảo vệ môi trường;

Nghị định số 05/2025/NĐ-CP ngày 06/01/2025 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường;

Thông tư số 01/2022/TT-BTNMT ngày 07/01/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết thi hành Luật Bảo vệ môi trường về ứng phó với biến đổi khí hậu;

Thông tư số 17/2022/TT-BTNMT ngày 15/11/2022 về việc quy định kỹ thuật đo đạc, báo cáo, thẩm định giảm nhẹ phát thải KNK và kiểm kê KNK lĩnh vực quản lý chất thải;

Thông tư số 38/2023/TT-BCT ngày 27/12/2023 về việc quy định kỹ thuật đo đạc, báo cáo thẩm định giảm nhẹ phát thải KNK và kiểm kê KNK ngành Công Thương;

Quyết định số 13/2024/QĐ-TTg ngày 13/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải KNK phải thực hiện kiểm kê KNK (cập nhật).

Trong thời gian qua, Phòng Môi trường, Công ty Cổ phần Tin học, Công nghệ, Môi trường – Vinacomin (VITE), đã phối hợp làm việc với các đơn vị trong TKV như: Công ty Than Quang Hanh - TKV, Công ty Cổ phần Than Đèo Nai - Cọc Sáu - TKV, Công ty Cổ phần Than Hà Tu - Vinacomin, Công ty Cổ phần Than Cao Sơn - TKV, Công ty Cổ phần Vận tải và đưa đón thợ mỏ - Vinacomin, Chi nhánh Luyện đồng Lào Cai - VIMICO thực hiện lập Báo cáo kết quả kiểm kê KNK cho năm 2024. Báo cáo đã được hoàn thành và nộp về Sở Công Thương tỉnh Quảng Ninh, Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ninh, Sở Công thương tỉnh Lào Cai trước ngày 31/3/2025, đúng thời hạn theo quy định của pháp luật.

Hình ảnh minh họa về hoạt động phát thải khí nhà kính tại các cơ sở

Việc kiểm kê KNK là quy định mới tại Việt Nam, trong quá trình thực hiện kiểm kê vẫn tương đối phức tạp và gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, để tăng cường năng lực và trình độ của cán bộ quản lý và nhân viên Phòng Môi trường về lĩnh vực KNK, Công ty VITE đã hoàn thành đăng ký khoá học tổng quan về quản lý và báo cáo phát thải KNK; Hướng dẫn định lượng, kiểm kê KNK theo ISO 14064-1:2018./.