Trong bối cảnh ngành công nghiệp khai thác mỏ đang có sự thay đổi nhanh chóng trên quy mô toàn cầu, mạng lưới cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp hàng đầu thế giới PwC đã đưa ra một số lời khuyên cho các nhà khai thác mỏ trong quá trình chuyển đổi trên các lĩnh vực kinh tế, điều hành và ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị).

Theo báo cáo này, các công ty khai thác mỏ, đặc biệt là các công ty thuộc Top 40 của thế giới, cần tiếp tục xây dựng các chiến lược trong đó coi sự tín nhiệm là một mặt hàng quý giá. Chỉ bằng cách phát triển và duy trì sự tín nhiệm với nhiều bên liên quan thì hoạt động của các công ty mỏ mới được đảm bảo khi ngành công nghiệp này đẩy mạnh quá trình chuyển đổi quan trọng từ khử cacbon sang hoạt động bền vững. Dưới đây là 10 vấn đề quan trọng hàng đầu được trích xuất từ báo cáo.

Một mỏ vàng lộ thiên ở Cobar, bang NSW, Australia. Nguồn: Kespry

1. Nhiều tài nguyên hơn nhưng sản xuất bền vững hơn

Hướng tới mức phát thải ròng bằng 0 đòi hỏi khai thác năng lượng nhiều hơn chứ không phải giảm bớt. Việc mở rộng quy mô nhanh chóng của các hệ thống năng lượng phát thải thấp trong tương lai - năng lượng gió và mặt trời, xe điện và pin lưu trữ quy mô lưới điện - tiêu tốn rất nhiều nguyên liệu. Quá trình sản xuất của một trang trại năng lượng mặt trời đòi hỏi tài nguyên khoáng sản nhiều gấp ba lần so với một nhà máy than có quy mô tương tự, trong khi việc xây dựng một trang trại gió tốn thời gian gấp 13 lần so với một nhà máy chạy bằng khí đốt tương đương.

Dù vậy, việc cung cấp tài nguyên cho quá trình chuyển đổi năng lượng không chỉ đơn giản là vấn đề khai thác nhiều hơn các loại vật liệu tương tự theo cùng một cách thức. Thay vào đó, thế giới sẽ cần nhiều khoáng sản và nguyên liệu thô quan trọng hơn để cung cấp năng lượng cho nền kinh tế toàn cầu trong tương lai và những tài nguyên này cần được khai thác một cách bền vững.

2. Đầu tư ngay bây giờ, trước khi xảy ra tình trạng khan hiếm nguồn lực kinh tế

Các nguồn tài nguyên kinh tế đang dần cạn kiệt, trong đó có nhiều loại khoáng sản quan trọng, trong đó có đồng, niken và coban. Các công ty khai thác mỏ nằm trong Top 40 có khả năng sẽ phải đối mặt với các khoáng sàng và phạm vi quyền hạn phức tạp hơn, đồng thời chi phí khai thác và đưa sản phẩm ra thị trường dự báo sẽ gia tăng. Để bắt kịp nhu cầu cần thúc đẩy những cải tiến trong công nghệ thăm dò và khai thác.

Các công ty khai thác mỏ hàng đầu thế giới cần nhận thức được sự cấp bách của việc đầu tư vào thăm dò, sản xuất, chế biến và tinh chế các khoáng sản quan trọng ngay bây giờ chứ không phải lên kế hoạch cho một vài năm nữa. Thị trường đang đòi hỏi điều này và một thế hệ các công ty mỏ mới đang nhanh chóng tạo dựng chỗ đứng trên thị trường để cung cấp thế hệ khoáng sản tiếp theo.

3. Các công ty mỏ dịch chuyển chuỗi cung ứng sang các quy trình giá trị gia tăng

Các nhà khai thác mỏ đang có xu hướng phát triển thành những nhà sản xuất hóa chất có giá trị gia tăng. Đơn cử như thành phố giàu khoáng sản Kwinana, bang Tây Australia, Australia, đang nổi lên là một trong những trung tâm cơ sở hạ tầng chung và khoáng sản quan trọng hàng đầu thế giới. Tại đây, các dự án nổi bật bao gồm nhà máy chế biến lithium hydroxide do công ty sản xuất hóa chất toàn cầu Albemarle Corp đầu tư xây dựng, liên doanh IGO Limited-Tianqi Lithium với dự án xây dựng nhà máy lithium hydroxide trị giá hơn 1 tỷ đô la Australia và liên doanh Covalent Lithium với dự án xây dựng nhà máy tinh lọc xử lý lithium cô đặc, sản lượng dự kiến hàng năm 54,4 kiloton lithium hydroxide chất lượng pin.

4. Các nhà sản xuất phụ kiện gốc và người dùng cuối bắt tay với các hoạt động khai thác

Nhiều nhà sản xuất phụ kiện gốc (OEM) đã từng bước di chuyển ngược dòng trong chuỗi cung ứng của họ nhằm đảm bảo nguồn cung cấp các khoáng chất quan trọng, đặc biệt là nguyên liệu thô cho pin sạc lithium-ion. Các OEM đang tham gia vào các liên doanh, quan hệ đối tác và thỏa thuận bao tiêu với các nhà khai thác và nhà chế biến nhằm đảm bảo nguồn cung.

Nếu xu hướng này tiếp tục diễn ra, dự báo các OEM sẽ tham gia trực tiếp vào lĩnh vực khai thác các khoáng sản quan trọng. Các quan hệ đối tác nổi bật bao gồm BHP Nickel West-Tesla, Vale-Northvolt, Lake Resources-Ford và Indonesia Battery Corp-LG.

5. Thích ứng với biến động, giám sát kỹ lưỡng và nhiều rủi ro hơn

Thế hệ các nhà khai thác mỏ mới có nhận thức cao về sự thay đổi đang diễn ra nhanh chóng của môi trường hoạt động của ngành công nghiệp này. Các chính phủ, nhà đầu tư, khách hàng, nhân viên, nhà cung cấp và cộng đồng địa phương đang yêu cầu các nhà điều hành khai thác mỏ phải đáp ứng các tiêu chuẩn cao hơn.

Đặc biệt, các chính phủ đang tăng cường vai trò của nhà hoạt động nhằm thiết lập các tiêu chuẩn ESG (tiêu chuẩn môi trường, xã hội và quản trị) cao hơn cho các hoạt động, đảm bảo chuỗi cung ứng cho các khoáng sản quan trọng và quản lý các rủi ro địa chính trị ngày càng tăng.

6. Tương lai của than nhiệt

Nhu cầu về than nhiệt ở châu Á tăng, nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên bị thắt chặt và các lệnh trừng phạt đối với xuất khẩu than của Nga đang tiếp tục là các yếu tố làm tăng giá than nhiệt trong năm 2022. Chính vì vậy, than được dự báo sẽ vượt qua kim loại đồng để trở thành nguồn doanh thu hàng đầu trong năm 2022 của các nhà khai thác mỏ nằm trong Top 40.

7. Chi tiêu thông minh

Mặc dù đầu tư vào chi tiêu vốn và thăm dò đã tăng lên trong năm 2021 nhưng nó không đạt được kỳ vọng, nguyên nhân là sự tắc nghẽn chuỗi cung ứng và các hạn chế do COVID-19 đã làm trì hoãn các dự án quan trọng. Nếu các dự án được bàn giao, chi tiêu vốn dự báo sẽ tăng 14% trong năm 2022 so với năm 2021.

Khi các nhà khai thác mỏ tăng chi tiêu, họ cần xem xét các khoản đầu tư của mình một cách thận trọng trước áp lực lạm phát gia tăng và các vấn đề tồn đọng của chuỗi cung ứng.

8. Xem xét lại chiến lược giao dịch

Các nhà khai thác mỏ cần suy nghĩ kỹ về chiến lược M&A của mình trong bối cảnh những thay đổi cơ bản ảnh hưởng đến hoạt động khai thác, thị trường sản phẩm khai thác cũng như vị trí chiến lược lâu dài của họ.

Xem xét tác động của sự biến động cao trong ngắn hạn đến trung hạn, rủi ro địa chính trị gia tăng và sự cạnh tranh từ những đối thủ mới.

Tận dụng bảng cân đối kế toán vững chắc, dòng tiền mạnh và triển vọng thu nhập khả quan để định vị lại hướng đi tới sự tăng trưởng dài hạn trong khi cân bằng phân bổ cổ đông.

9. Xem xét vai trò của các khoáng sản quan trọng

Nói đến các khoáng sản quan trọng có ba khuyến nghị chính như sau:

Xem xét khả năng tiếp cận đối với các khoáng sản và vật liệu quan trọng cho quá trình chuyển đổi năng lượng.

Đánh giá cơ hội gia tăng mức sở hữu trong chuỗi cung ứng hoặc hợp tác trực tiếp với các nhà sản xuất phụ kiện gốc.

Đánh giá các mô hình phát triển xung quanh các giải pháp cơ sở hạ tầng dùng chung, có tiềm năng đẩy nhanh tiến độ và giảm chi phí vốn trả trước.

10. Tăng cường đầu tư cho môi trường, xã hội và quản trị (ESG)

Mỗi nhà khai thác mỏ đều đóng góp vai trò trong việc xây dựng niềm tin vào thương hiệu khai thác, ngoài ra, việc xây dựng giấy phép xã hội vững chắc và chiến lược M&A có trách nhiệm là rất quan trọng.

Năm 2021, công ty giao dịch công khai của Mỹ S&P Global bắt đầu công bố chỉ số định giá “nhôm xanh” (nhôm không tạo ra khí thải carbon khi nấu chảy) cho thấy khách hàng sẵn sàng trả thêm 10–15 USD cho mỗi tấn nhôm được sản xuất bền vững. Các loại phí bảo hiểm xanh này dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng khi người tiêu dùng ngày càng đưa ra những lựa chọn sáng suốt hơn đối với chuỗi cung ứng hay nguồn gốc của sản phẩm.

Thời hạn thực hiện Trụ cột 2 (thuế suất tối thiểu toàn cầu) của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế OECD đang đến gần và các nhà khai thác mỏ cần nhanh chóng hành động để kịp thời đối phó với tác động tiềm tàng của nó.

Phí bảo hiểm xanh và chi phí vốn giảm là những cơ hội từ ESG mà các nhà khai thác mỏ nên tận dụng và khám phá thêm./.